Dieta i suplementacja przy niedoczynności tarczycy. Zasady i jadłospis

Niedoczynność tarczycy to zaburzenie hormonalne, które dotyka miliony osób na całym świecie. Choroba ta może znacząco wpłynąć na jakość życia, powodując szereg nieprzyjemnych objawów, takich jak zmęczenie, przyrost masy ciała czy problemy z koncentracją. Jednak odpowiednia dieta może odegrać kluczową rolę w łagodzeniu objawów i wspieraniu funkcjonowania tarczycy.

Najważniejsze wnioski

• Dieta przy niedoczynności tarczycy powinna zawierać odpowiednie ilości: błonnika pokarmowego, jodu, cynku, żelaza i selenu.

• Duże znaczenie przy niedoczynności tarczycy może mieć suplementacja, którą najlepiej zaplanować z lekarzem. Sprawdź szczegóły w tekście.

Zasady diety przy niedoczynności tarczycy

Właściwe odżywianie jest niezwykle istotne dla osób cierpiących na niedoczynność tarczycy. Oto kluczowe zasady, których warto przestrzegać:

Odpowiednia podaż błonnik Błonnik wpływa na regulację rytmu wypróżnień, co jest istotne, biorąc pod uwagę fakt częstego występowania zaparć u chorych z niedoczynnością tarczycy. Dieta na niedoczynność tarczycy powinna zawierać 25-30 g błonnika dziennie. Do dobrych źródeł błonnika należą warzywa i owoce, pełnoziarniste produkty zbożowe, orzechy i pestki.

Odpowiednia podaż jodu Jod jest kluczowym składnikiem do produkcji hormonów tarczycy (tyroksyny - T4 i trójjodotyroniny- T3). Tarczyca pobiera jod z krwi i przekształca go w te hormony, które regulują metabolizm, temperaturę ciała i inne funkcje organizmu. Jednak w przypadku niedoczynności tarczycy należy zachować ostrożność - zarówno niedobór, jak i nadmiar jodu mogą być szkodliwe. Zaleca się konsultację z lekarzem w celu ustalenia odpowiedniej dawki jodu w diecie. Źródłami jodu są sól kuchenna jodowana, ryby morskie, owoce morza, mleko, algi morskie.

Kontrola spożycia goitrogenów Goitrogeny to substancje, które mogą zakłócać pracę tarczycy. Znajdują się one w wielu warzywach krzyżowych, takich jak brokuły, kapusta czy kalafior. Nie oznacza to jednak, że należy całkowicie wyeliminować te warzywa z diety - wystarczy je gotować lub piec, co zmniejsza ich negatywny wpływ na tarczycę.

Zwiększenie spożycia selenu Selen odgrywa ważną rolę w metabolizmie hormonów tarczycy. Selen wspomaga przekształcanie tyroksyny (T4)w bardziej aktywną trójjodotyroninę (T3). Działa również jako antyoksydant, chroniąc tarczycę przed stresem oksydacyjnym, który może uszkadzać komórki gruczołu. Dobrymi źródłami selenu są orzechy brazylijskie, ryby, jaja i nasiona słonecznika, produkty zbożowe, czosnek.

Dbanie o odpowiednią podaż żelaza Niedobór żelaza może pogorszyć objawy niedoczynności tarczycy. Warto więc włączyć do diety produkty bogate w żelazo, takie jak czerwone mięso, szpinak czy soczewica.

Zwiększenie spożycia cynku Cynk jest niezbędny do syntetyzowania hormonów tarczycy oraz ich aktywności - wpływa na aktywność enzymów konwertujących T4 do T3. Źródłami cynku są mięso, owoce morza, ryby, orzechy, nasiona, pełnoziarniste produkty zbożowe

Unikanie glutenu Niektóre badania sugerują, że osoby z niedoczynnością tarczycy mogą być bardziej podatne na celiakię. W takich przypadkach eliminacja glutenu z diety może przynieść korzyści. Gluten działa prozapalnie jedynie u osób z nadwrażliwością na to białko. Pozostałe osoby nie czerpią korzyści z jego eliminacji.

Ograniczenie spożycia cukru i węglowodanów prostych Nadmierne spożycie cukru i węglowodanów prostych może prowadzić do wahań poziomu cukru we krwi, co może negatywnie wpływać na funkcjonowanie tarczycy.

Znaczenie regularnych posiłków Przy niedoczynności tarczycy szczególnie ważne jest spożywanie regularnych posiłków. Pomaga to w utrzymaniu stabilnego poziomu cukru we krwi i wspiera metabolizm. Zaleca się jedzenie 4-5 posiłków dziennie, w mniej więcej równych odstępach czasu.

Rola aktywności fizycznej Choć nie jest to bezpośrednio związane z dietą, warto wspomnieć o znaczeniu aktywności fizycznej dla osób z niedoczynnością tarczycy. Regularne ćwiczenia mogą pomóc w kontroli wagi, poprawie nastroju i zwiększeniu poziomu energii. Zaleca się umiarkowaną aktywność fizyczną przez co najmniej 30 minut dziennie, 5 dni w tygodniu.

Indywidualne podejście do diety Warto pamiętać, że każdy organizm jest inny i może różnie reagować na poszczególne produkty czy sposoby żywienia. Dlatego też dieta przy niedoczynności tarczycy powinna być dostosowana indywidualnie do potrzeb i preferencji danej osoby. Najlepiej skonsultować się z dietetykiem lub lekarzem, który pomoże opracować optymalny plan żywieniowy.

Produkty zalecane w diecie przy niedoczynności tarczycy

Dieta osoby z niedoczynnością tarczycy powinna być bogata w:

• Ryby morskie (źródło jodu i selenu)

• Orzechy i nasiona (szczególnie orzechy brazylijskie bogate w selen)

• Warzywa (z umiarem w przypadku warzyw krzyżowych)

• Owoce (szczególnie bogate w witaminę C, która wspomaga wchłanianie żelaza)

• Chude mięso i jaja (źródło białka i żelaza)

• Produkty pełnoziarniste (o ile nie ma przeciwwskazań związanych z glutenem)

Produkty, których należy unikać

W diecie przy niedoczynności tarczycy warto ograniczyć lub wyeliminować:

• Produkty wysoko przetworzone

• Cukier i słodycze

• Alkohol

• Kofeina (szczególnie w dużych ilościach)

• Soja (może zakłócać wchłanianie leków na tarczycę)

Przewlekłe autoimmunologiczne zapalenie tarczycy a diety eliminacyjne

Jedną z najczęstszych przyczyn niedoczynności tarczycy jest przewlekłe zapalenie tego gruczołu, znane jako choroba Hashimoto. W przypadku tej choroby często rekomenduje się dietę bezglutenową. Wynika to z faktu, że Hashimoto często współistnieje z celiakią, w której eliminacja glutenu jest absolutnie konieczna. Jednak nie ma jednoznacznych dowodów naukowych potwierdzających korzyści ze stosowania diety bezglutenowej u pacjentów z Hashimoto, którzy nie mają stwierdzonej nietolerancji glutenu.

Dodatkowo, u osób z Hashimoto często występuje również nietolerancja laktozy, co może wymagać modyfikacji diety.

Przykładowy jadłospis przy niedoczynności tarczycy

Oto propozycja jednodniowego jadłospisu dla osoby z niedoczynnością tarczycy: Śniadanie:

• Owsianka z płatków owsianych z dodatkiem orzechów, nasion i świeżych owoców

• Kubek herbaty zielonej

Drugie śniadanie:

• Placuszki z cukinii i szpinaku z serkiem śmietankowym

Obiad:

• Pieczony łosoś z ziołami z ziemniakami oraz surówką z pora, jabłka i marchewki

Kolacja:

• Sałatka z rukolą, grillowanym kurczakiem, pomidorkami koktajlowymi i pestkami dyni oraz pełnoziarnistymi grzankami

Suplementacja w niedoczynności tarczycy

Oprócz diety można zalecić suplementację. Najczęściej stosowane suplementy to:

• Witamina D

• Selen

• Cynk

• Kwasy omega-3

• Probiotyki

Jak wybrać odpowiedni suplement na tarczycę?

Przy wyborze suplementu wspierającego pracę tarczycy należy zwrócić uwagę na kilka kluczowych aspektów:

Skład suplementu Najlepsze suplementy na tarczycę powinny zawierać kombinację najważniejszych składników, takich jak selen, cynk i witamina D. Warto zwrócić uwagę na ich proporcje i dawki.

Reputacja producenta Stawiaj na renomowanych producentów, którzy gwarantują wysoką jakość i czystość swoich produktów.

Badania kliniczne Sprawdź, czy dany suplement lub jego składniki były przedmiotem badań klinicznych potwierdzających ich skuteczność.

Brak szkodliwych dodatków Unikaj suplementów zawierających niepotrzebne wypełniacze, barwniki czy konserwanty.

Podsumowanie

Dieta odgrywa kluczową rolę w zarządzaniu niedoczynnością tarczycy. Odpowiednie odżywianie może znacząco złagodzić objawy choroby i poprawić ogólne samopoczucie. Kluczowe zasady to dbanie o odpowiednią podaż jodu, selenu i żelaza, kontrolowanie spożycia goitrogenów oraz unikanie produktów, które mogą negatywnie wpływać na funkcjonowanie tarczycy.

Pamiętaj jednak, że dieta to tylko jeden z elementów leczenia niedoczynności tarczycy. Zawsze należy postępować zgodnie z zaleceniami lekarza i regularnie kontrolować stan zdrowia. Jeśli masz jakiekolwiek wątpliwości dotyczące swojej diety lub leczenia, nie wahaj się skonsultować z specjalistą.

Właściwe odżywianie, w połączeniu z odpowiednim leczeniem i zdrowym stylem życia, może znacząco poprawić jakość życia osób z niedoczynnością tarczycy. Zrób pierwszy krok już dziś - wprowadź zmiany w swojej diecie i zacznij cieszyć się lepszym samopoczuciem!